Σάββατο 7 Ιανουαρίου 2012
Να “πλημμυρίσουμε” τα κόμματα, του σ. Νίκου Τσούλια
Κατά τη διάρκεια της πολυτάραχης πολιτικής ιστορίας του σύγχρονου ελληνικού κράτους υπήρξαν αρκετά δραματικά γεγονότα που έπαιξαν πολύ αρνητικό ρόλο στην εξέλιξη της κοινωνίας μας. Η πτώχευση κατά τη διάρκεια του 19ου αιώνα, η Μικρασιατική καταστροφή, η δικτατορία του Μεταξά, οι δύο παγκόσμιοι πόλεμοι (αυτοί φυσικά ήταν απόρροια άλλων διεθνών αιτιών), ο εμφύλιος πόλεμος, η δικτατορία των συνταγματαρχών και η εισβολή των Τούρκων στη Κύπρο αποτελούν βαριές σκιές που έβλαψαν τη χώρα μας. Αυτά τα γεγονότα, όπως όλα τα αρνητικά «πολιτικά – ιστορικά συμβάντα», προκλήθηκαν κυρίως από την αδυναμία του πολιτικού συστήματος και των επικεφαλής πολιτικών να διασφαλίσουν την ομαλή πορεία και την πρόοδο του τόπου μας.
Η ιστορία ποτέ δεν υπήρξε (και δεν νομίζω ότι θα υπάρξει ούτε στο μέλλον) ως μια γραμμική πορεία διαρκούς προόδου. Υπάρχουν δυνάμεις, υπάρχουν παράγοντες που όχι μόνο αναστέλλουν την τροχιά θετικής εξέλιξης, αλλά συνεργούν στην οπισθοδρόμηση ακόμα και στη βαρβαρότητα. Υπάρχουν, δηλαδή, ασυνέχειες, οι οποίες μετασχηματίζουν την πολιτική και δημόσια ζωή του τόπου μας. Φυσικά όταν μιλάμε για ασυνέχειες δεν εννοούμε ότι είναι απόρροια κάποιων μεταφυσικών ή εξω-πολιτικών παραγόντων, αλλά ότι προκύπτουν από υπαρκτές πολιτικές αιτίες και προκαλούν «ρήγματα χάσματος» στην προοδευτική εξέλιξη της κοινωνίας. (Και φυσικά δεν εννοούμε ότι αποτελούν πολιτικά ή ιστορικά κενά, το αντίθετο). Έτσι, σήμερα η βαθιά οικονομική – και όχι μόνο – κρίση της χώρας μας αποτελεί ένα άκρως αρνητικό ιστορικό γεγονός το οποίο θα επηρεάσει τη ζωή όλων μας για αρκετά χρόνια.
Ποιες είναι όμως οι αιτίες; Θεωρώ ότι λίγο – πολύ όλοι οι Έλληνες έχουμε μια ευρεία συναντίληψη για τις πηγές πρόκλησης της κρίσης.
α) Η παγκόσμια κρίση του καπιταλισμού η οποία “συμπίπτει” με την ολοένα και μεγαλύτερη συσσώρευση πλούτου στα χέρια λίγων ισχυρών του χρήματος και μάλιστα πιο πολύ στα χέρια των παρασιτικών κέντρων της αγοράς!
β) Η ένταξη του όλου «φαινομένου» της παγκοσμιοποίησης στην κατεύθυνση των κύριων επιλογών του καπιταλιστικού συστήματος.
γ) Η βασική επιλογή των πολιτικών συστημάτων των χωρών, που είναι επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Ένωσης, να υπηρετήσουν συνειδητά το κεφάλαιο εις βάρος των κοινωνικών δυνάμεων και ελλείψει βεβαίως και του άλλου πάλαι ποτέ πόλου του “σοβιετικού μπλοκ” αυτή η επιλογή γίνεται πιο εύκολη υπόθεση.
δ) Η αδυναμία του ελληνικού πολιτικού συστήματος να προβλέψει κατ’ αρχήν τις διεθνείς εξελίξεις και κατ’ ουσίαν να αντιμετωπίσει τις πολλαπλές προκλήσεις για τη χώρα μας. Η χώρα μας εισήλθε στην εποχή του υψηλού ανταγωνισμού και της ισχυρής διακινδύνευσης ανέτοιμη και απροστάτευτη.
ε) Η διαρκώς αυξανόμενη αποίκηση της σφαίρας της πολιτικής από τα ισχυρά οικονομικά συμφέροντα. Το μαύρο πολιτικό χρήμα στα κόμματα και κυρίως στους ίδιους τους πολιτικούς έχει πάρει τεράστιες διαστάσεις. Είναι χρήμα του δημοσίου, το οποίο αποδίδεται με χαριστικούς τρόπους στις δυνάμεις της αγοράς και ένα μέρος απ’ αυτό ενθυλακώνεται από τους πολιτικούς.
Οι θεσμοί της κρατικής χρηματοδότησης των κομμάτων και του “πόθεν έσχες” των πολιτικών δεν έχουν ουσιαστικό περιεχόμενο. Έχει νόημα και αξία να γίνει οικονομικός έλεγχος ουσίας κομμάτων και πολιτικών. Δεν είναι δυνατόν να γνωρίζουν όλοι οι έχοντες σχέσεις με τις δομές της εξουσίας τις περιουσίες των πολιτικών και κανένας δικαστικός θεσμός να μην παρεμβαίνει. Δεν είναι δυνατόν να διαπιστώνονται ακόμα και με το υπάρχον διάτρητο δίκτυο διαφάνειας μεγάλα οικονομικά μεγέθη σε πολιτικούς- ακόμα και σε αυτούς που δεν άσκησαν κανένα επάγγελμα – και να μην παρεμβαίνει κανένας θεσμός ελέγχου. Οι κυνικές παραγραφές ακόμα και μέσα από τον κορυφαίο θεσμό της δημοκρατίας, τη Βουλή, δηλώνουν ευθέως την ευθεία πρόθεση των πολιτικών να υπερασπιστούν το πλιάτσικο και τη διαφθορά με όρους απαράδεκτους. Ακόμα και τα σκάνδαλα που βγαίνουν στην επιφάνεια δεν εκδικάζονται και δε γίνεται κάποια στοιχειώδης κάθαρση. Είναι φανερό ότι οι πολιτικοί του σημερινού παρακμιακού πολιτικού συστήματος θα υπερασπιστούν μέχρις εσχάτων τις παρανομίες τους. Και έτσι σήμερα στην ελληνική πολιτεία, εν μέσω σοβαρής οικονομικής κρίσης που θα επηρεάσει το μέλλον της χώρας μας για δεκαετίες, αντί να απλώνεται δίχτυ προστασίας για τους οικονομικά ασθενέστερους, έχει απλωθεί θωρακισμένο πλέγμα για τη διαφύλαξη αυτών που έφεραν τη χώρα σε αυτή την οικονομική θύελλα.
Προτάσεις εύκολα μπορούν να υπάρξουν· ιδιαίτερα όταν πιέζει η ένταση και η ανάγκη των καιρών.
1) Να «πλημμυρίσουμε» τα κόμματα συμμετέχοντας στις δομές τους ανάλογα με τις ιδεολογικές, πολιτικές και κοσμοθεωρητικές απόψεις και επιλογές μας. Τα κόμματα είναι οι κύριοι θεσμοί της πολιτικής, είναι τα βασικά εργαλεία που μπορούν να κάνουν υπέρβαση της κρίσης. Δεν πρέπει να είναι θεσμοί επώασης μηχανισμών και προσωποκεντρικών στρατηγικών.
2) Να ενισχύσουμε τα κοινωνικά κινήματα και τους συλλογικούς θεσμούς. Η σημερινή κατάσταση όμως απαιτεί αντιλήψεις μακριά από συντεχνιακές πρακτικές. Οφείλουμε να θέσουμε προτεραιότητες· για παράδειγμα να στηριχτούν άμεσα οι οικονομικά ασθενέστεροι.
3) Να αναπτύξουμε ομάδες και συμπράξεις για πρωτοβουλίες με παραγωγικό χαρακτήρα και προσανατολισμό. Η χώρα μας έχει δυνατότητες. Οφείλουμε να δώσουμε μάχη, ιδιαίτερα οι νέοι, στα πεδία της καινοτομίας και της σωστής οικονομικής δραστηριότητας. Υπάρχουν δυνατότητες χρηματοδότησης, οι οποίες μένουν αχρησιμοποίητες ή αποτελούν προνομιακό έδαφος για εκμετάλλευση μόνο από άτομα που είναι κοντά σε πολιτικούς ή σε δημόσιους θεσμούς (κεντρική διοίκηση του κράτους, περιφέρειες, δήμοι κλπ).
4) Να έλθει στο προσκήνιο και να συζητηθεί όλο το οικονομικό πλέγμα των δημόσιων προσώπων και όχι μόνο των πολιτικών, π.χ. δημάρχων, πρώην νομαρχών κλπ κλπ. Προς τούτο οφείλουμε να δημιουργήσουμε κινήσεις πολιτών που θα αναλάβουν πρωτοβουλίες τέτοιου χαρακτήρα. Έχει νόημα και αξία, έχουμε δικαίωμα και υποχρέωση – ανεξάρτητα αν δίναμε και δίνουμε συνδρομές σε κάποιο κόμμα – να ζητήσουμε τον πλήρη και ουσιαστικό έλεγχο των κομμάτων σε όλη τη διάρκεια της μεταπολίτευσης. Όλοι έχουμε ακούσει και έχουμε δει ανθρώπους των κομμάτων με περιουσίες, που προσπάθησαν να τις καλύψουν με διάφορους τρόπους, ακόμα και αγοράζοντας με υπερβολικά ποσά λαχεία που είχαν κερδίσει άλλοι!
Οι εκλογές δε θα λύσουν το πρόβλημα της χώρας. Η δική μου εκτίμηση μάλιστα είναι αρκετά δυσοίωνη όσον τα αφορά τα μελλούμενα στο χώρο της πολιτικής. Η χώρα μας θα δοκιμαστεί και από περίοδο ακόμα και θεσμικής ακυβερνησίας. Εκτιμώ ότι οι μονοκομματικές κυβερνήσεις έχουν εκπνεύσει ιστορικά στη χώρα μας. Δεν είναι μόνο οι δημοσκοπήσεις που το προαναγγέλλουν, τα κόμματα και κυρίως τα κυβερνητικά έχουν χάσει τη δυναμική τους και αυτό οφείλεται και στο ότι προκάλεσαν την κρίση αλλά και στο ότι αντί να είναι θεσμοί κοινωνικής προστασίας, έγιναν θεσμοί προάσπισης των συμφερόντων των οικονομικά ισχυρών.
Ο κύριος πολιτικός στόχος σήμερα είναι αφενός η διαχείριση της φτώχειας της χώρας – ανεξάρτητα από το πόσο είναι πραγματική – και αφετέρου το άνοιγμα ελπίδας και προοπτικής για τον τόπο μας. Και αυτό δεν μπορεί να γίνει ούτε από αυτούς που προκάλεσαν την κρίση ούτε απ’ αυτούς που λεηλάτησαν τη χώρα ούτε βέβαια με τους πολίτες σε στάσεις και συμπεριφορές του παρελθόντος. Η αντιπροσωπευτική δημοκρατία προκειμένου να βρει καινούργιους βηματισμούς και να γυρίσει σελίδα απαιτεί πολίτες που δεν θα εναποθέτουν το μέλλον τους σε τρίτους ψηφίζοντας κάθε τόσο, που δε θα κλειστούν στο κουκούλι τους, αλλά πολίτες που θα συμμετέχουν και θα ελέγχουν διαρκώς θεσμούς και πρόσωπα. Το μέλλον δεν ανήκει σε όσους «ξεφυλλίζουν το ημερολόγιο»· ανήκει σε όσους το ονειρεύονται, το σχεδιάζουν και το δημιουργούν.
Πηγή: anthologio.wordpress.com
